İstatistik Kurumu, 8 Mart Dünya Kadınlar Günü dolayısıyla Kadın
İstatistiklerini açıkladı.
Dünya Emekçi Kadınlar Günü her yıl 8 Mart’ta kutlanan ve Birleşmiş
Milletler tarafından tanımlanmış uluslararası bir gündür. Böyle bir
günde İstatistik Kurumu tarafından üretilen veriler ışığında, kadına
ait ileriye dönük politikalarda yol gösterici olacak bazı istatistiklerin
kamuoyu ile paylaşılmasının faydalı ve anlamlı olacağı inancındayız.
Kadın Nüfusumuz ve Yaş Yapısı:
İstatistiklere göre Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde nüfusun
%46’sını kadınlar oluşturmaktadır.
Özellikle sosyo-ekonomik planlamalar yaparken nüfusun yaş yapısı
çok önem kazanmaktadır.
Nüfusu yaş gruplarına ayırıp analiz
ederken, başta çalışma çağındaki nüfus ve çalışma çağında olmayan
nüfusun incelenmesinde yarar vardır. Birleşmiş Milletler ‘in belirlediği
ölçütlere göre 0-14 yaş grubundakiler çocuk, 15-64 yaş
grubundakiler yetişkin veya çalışma çağındaki nüfus, 65 ve üzeri yaş
grubu ise yaşlı nüfus olarak sınıflandırılmaktadır.
KKTC ‘de Kadın Nüfusun Yaş Gruplarına Göre Dağılımı:
Yaş gruplarıKadın Nüfus içindeki Oran% | Kadın Nüfus 2020 | Kadın Nüfus içindeki Oran% |
Toplam | 174869 | 100.0 |
0-14 | 25586 | 14.6 |
15-64 | 129659 | 74.2 |
65+ | 19624 | 11.2 |
Kadınlar Daha Uzun Yaşıyor
2019 yılı için doğuşta beklenen yaşam süresi, erkeklerde 81.1 ve
kadınlarda 84.4 yıl olarak hesaplanmıştır. Genel olarak kadınlar
erkeklerden daha uzun süre yaşamaktadır.
Kadınlardaki ortalama evlenme yaşı:
Yıl | Kadın Ortalama Evlenme Yaşı |
2015 | 29,4 |
2016 | 29,9 |
2017 | 29,7 |
2018 | 30,0 |
2019 | 30,4 |
Ülkemizde kadınlardaki ortalama evlenme yaşı gittikçe
yükselmektedir. Kadınlarımızın önceki yıllara oranla daha eğitimli
olmaları, eğitim süresinin uzayıp evlilik süresinin gecikmesinde bir
sebep olabileceği gibi çeşitli nedenlerle değişen bakış açıları da
evlilik yaşlarının yükselmesinde belirleyici olabilmektedir.
Evlenmeler ve Boşanmalar:
Yıl | Evlilik | Boşanma |
2015 | 1254 | 798 |
2016 | 1204 | 841 |
2017 | 1205 | 864 |
2018 | 1144 | 937 |
2019 | 1151 | 897 |
2015 yılında evlenen çiftlerin sayısı 1254 iken bu sayı 2019 yılında
1151’e düşmüştür. Boşanmalarda ise 2015 yılında 798 boşanma
gerçekleşirken bu sayı 2019 yılında 897’ye yükselmiştir. Oransal
olarak beş yıllık sürede evliliklerde %8,2’lik bir düşüş yaşanırken
boşanmalarda ise %12,4 ‘lük bir artış olmuştur
Hanehalkı İşgücü Anketine(2020) Göre Kadınların Çalışma
Hayatındaki Durumu:
İş Gücü Göstergeleri | Toplam (%) | Erkek (%) | Kadın (%) |
İşgücüne katılma oranı | 51,1 | 62,6 | 37,9 |
İşsizlik oranı | 10,1 | 9,0 | 12,2 |
İstihdam oranı | 45,9 | 57,0 | 33,3 |
Genç işsiz oranı | 29,3 | 25,6 | 34,8 |
İstihdamdaki gelişmeyi açıklayan önemli bir gösterge olan istihdam
oranı ülkemizdeki kadınlarda erkeklere oranla daha düşük
kalmaktadır. Bunun tam tersine işsizlik oranlarının kadınlarda yüksek
olması KKTC‘de kadınların iş aradıkları halde iş bulmakta
zorlandıklarını göstermektedir. KKTC nüfusunun %46’sını kadınların
oluşturmasına rağmen bu oranın istihdam konusunda aynı oranda
temsil edilmediği görülmektedir.
İşgücüne Dahil Olmayan Nüfus:
Hanehalkı İşgücü Anketi sonuçlarına göre işgücüne dahil
olmayanlardan %59,2 ‘si kadınlardan oluşmaktadır.
İşgücüne dahil olmayan kadın nüfus, belli başlı alt gruplara göre
incelendiğinde; Ev hanımları %41,5 ile en büyük paya sahiptir. Bunu
%17,9 ile öğrenciler, %17,0 ile emekliler ve %7,5 ile çalışamaz halde
olanlar takip etmektedir.
Ekonomik Faaliyet:
İstihdam edilen kadınlar %90,9 ile en çok hizmetler sektöründe yer
alırken, %1,1 ile en az inşaat sektöründe çalışmaktadır.
EKONOMİK FAALİYETLER | Toplam (%) | Erkek (%) | Kadın (%) |
Tarım | 3,1 | 3,4 | 2,4 |
Sanayi | 10,2 | 12,5 | 5,7 |
İnşaat | 7,6 | 10,9 | 1,1 |
Hizmetler | 79,1 | 73,1 | 90,9 |
İşteki Durum:
Kadınların %86,0’ı ücretli, maaşlı ve yevmiyeli, %11,6’sı kendi
hesabına ve işveren, %2,3’ü ise ücretsiz aile işçisi olarak
çalışmaktadır.
İstihdam edilen erkeklerin ise %73,1’i hizmetler sektöründe
çalışmaktadır. Erkeklerin %81,5’i ücretli, maaşlı ve yevmiyeli, %18,5’i
ise kendi hesabına ve işveren olarak çalışmaktadır.
Eğitim Durumu:
Uluslararası karşılaştırmalarda ekonomik göstergelerin yanında
sosyal göstergeler de önemlidir. Eğitim sektörü, sosyal göstergeler
içinde, ekonominin ihtiyaç duyduğu kaliteli nüfusu yetiştiren temel
kaynaktır. 2020 Hanehalkı İşgücü Araştırma sonuçlarına bakıldığı
zaman 15 ve daha yukarı yaştaki kadınların en son bitirdikleri eğitim
durumları ile ilgili aşağıdaki yapı ortaya çıkmaktadır:
2020 İşgücü anketi sonuçlarına göre ülkemizde en son bitirilen
eğitim durumu “Doktora ve Yüksek lisans” (5 veya 6 yıllık fakülteler
dahil) olanların oranı erkeklerde %41 iken kadınlarda bu oran %59
olarak hesaplanmıştır. Bu durumda Doktora ve Yüksek lisansını
tamamlayan kadınlar erkeklerden %1,8 daha fazladır.
Kamu Sektöründeki Kadın Öğretmen ve Kadın Polislerin Oranı
(2019)
Kamu ve Özeldeki Kadın Doktor Oranları (2019):
Okullardaki Kadın Yönetici Oranları (2021):
Kadınların Siyasal Yaşamda Rakamsal Temsiliyeti:
Üst Kademe Yöneticileri:
Ülkemizde üst kademe yöneticileri arasındaki kadın oranının sürekli
yükselmesi de eğitim seviyelerinin yükselmesinin bir yansımasıdır.
2015 yılında Üst kademe yöneticilerinin sadece %28,9’u kadınken bu
oran 2020 yılında %31,3 seviyesine yükselmiştir.
Yıllara Göre Meclisteki Milletvekillerinin Cinsiyet Dağılımı.
Belediye Meclis Üyeliğindeki Cinsiyet Dağılımı:
Ülkemizde kadınların siyasete katılımı yasa ile desteklenip adayların
belirlenmesi aşamasında %30 kota şartı konmuş olmasına rağmen bu
oranın meclisteki temsiliyeti %18 olarak gerçekleşmiştir (41 Erkek 9
Kadın).
Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde kadınların siyasete katılımlarında
önceki dönemlere göre artış gözlenmiş olsa da, bu oran, hem arzu
edilen eşit temsilden çok uzak, hem de dünya ortalamasının çok
altındadır.
Avrupa Birliği’nin temel değerlerinden bir tanesi olan Toplumsal
Cinsiyet Eşitliği Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri; Kadınların
güçlendirilmesinin, ticarette verimliliğin, ekonomik büyümenin, sosyal
uyum ve soysal adaletin arttırılmasında kilit öneme sahip olduğu
unutulmamalıdır.
Bu bilgiler ışığında İstatistik Kurumu Başkanı olarak, gelecek
nesillerimize karşı en temel sorumluluğumuzun toplumsal cinsiyet
adaletini gerçekleştirmek olduğunu bir kez daha paylaşır, kadınların
yaşadığı bütün sorunların çözümü için bu günün bir başlangıç
olmasını temenni eder, tüm kadınlarımızın 8 Mart Dünya Emekçi
Kadınlar Günü’nü kutlar, sevgi ve saygılar sunarım.