Video konferans yöntemiyle 25-26 Mart tarihlerinde toplanan olağanüstü Avrupa Birliği (AB) Liderler Zirvesinin sonuç bildirgesinde, Kıbrıs meselesine, “toprak bütünlüğü” vurgusu yapan BM kararları temelinde çözüm bulunması istendi.
AB Liderler Zirvesinin ardından yayınlanan bildirgede, BM şemsiyesi altında yürütülecek Kıbrıs müzakerelerine AB’nin gözlemci olarak katılacağı ve çözümü desteklediği vurgulandı.
AB Liderler Zirvesinin sonuç bildirgesinde, AB’yi derin biçimde etkileyen sorunlara ilave olarak Türkiye ile ilişkiler hakkında üye devletlerin üzerinde mutabakat sağladıkları hususlar yer aldı.
Avrupa Konseyi sonuç bildirgesi üç bölüm altında toplanan 20 maddeden oluşuyor. Bunların ilk 8 maddesi AB’nin iç sorunları, 11 maddesi Doğu Akdeniz başlığı altında Türkiye ile ilişkiler, 20. madde ise Rusya hakkında. Bildirgenin ilk bölümünde Kovid-19 pandemisiyle mücadelede iş birliğinin güçlendirilmesi, aşı faaliyetlerinde koordinasyon sağlanması çağrısı yapılıyor. Ayrıca dijital sertifika uygulanması, kişilerin ve sağlık ürünlerinin dolaşımına ilişkin konularda Komisyon yetkilendiriliyor. Müteakip maddelerde ise AB’nin rekabet gücünün korunması ve güçlendirilmesine vurgu yapılıyor, dijital dönüşüm için eğitim ve teknoloji alanında yürütülecek faaliyetler sayılıyor ve Avrupa Demokrasi Eylem Planı çağrısı yapılıyor.
Bildirgede AB’nin Doğu Akdeniz’de istikrar ve güvenli ortam öngören stratejisi temelinde Türkiye ile her iki tarafın yararına iş birliğine gitmenin bilincinde olduğu belirtildikten sonra Türkiye’nin son dönemde Doğu Akdeniz’de sismik araştırma ve sondaj faaliyetlerine ara vermesi olumlu bir davranış olarak nitelendirildi, Yunanistan ile istikşafi görüşmeler ve BM şemsiyesi altında yakında başlaması beklenen müzakerelerin desteklendiği ifade edildi.
3 Ekim 2005’ten beri AB ile müzakere yürüten ülke statüsünde olmasına rağmen zirve sonuç bildirgesinde Türkiye ile yürütülen tam üyelik müzakerelerine ise herhangi bir şekilde gönderme yapılmadı.
Sonuç bildirgesinde ayrıca AB’nin ilgisinin temel hak ve özgürlükler üzerinde yoğunlaştığı, Türkiye’de siyasi partileri, medyayı ve temel hak ve özgürlükleri hedef alan uygulamaların demokrasi ve hukuk devleti ile bağdaşmadığı ifade edildi. Tüm bu konuların Türkiye-AB ortaklığının ayrılmaz bir parçası olduğu hatırlatıldı.
Doğu Akdeniz deniz yetki alanları konusundaki ihtilafları müzakere etmek için Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından daha önceden dile getirilen Doğu Akdeniz Konferansı çağrısına AB tarafı nihayet olumlu cevap verdi. AB Yüksek Temsilcisi zirve sonuç bildirgesiyle “Çok Taraflı Doğu Akdeniz Konferansı” hazırlıklarını yürütmekle görevlendirildi.
Sonuç bildirgesine göre, Türkiye ile ilişkilerin daha da ilerlemesi, önümüzdeki aylarda gerçekleşmesi öngörülen iş birliğiyle sağlanacak ilerlemelere bağlı olarak şekillenecek.
