FAO Gıda Fiyat Endeksi, aralıksız 11 aydır yükselişini sürdürüyor. Endekste son 10 yılın en uzun soluklu yükselişi yaşanıyor.
FAO Gıda Fiyat Endeksi, Nisan ayında aylık bazda yüzde 1,7 artarken yıllık bazda yüzde 30.8 yükseldi. Böylece geçen yıl Nisan ayında 92,4 seviyesinde olan Endeks, 120.9 düzeyine çıktı. Şeker fiyatlarındaki sert yükseliş, endeksin artışında etkili oldu.
Yaygın olarak işlem gören gıda ürünlerinin uluslararası fiyatlarındaki aylık değişimleri izleyen Endeks, 11 aydır aralık yükselişini sürdürüyor ve Mayıs 2014’ten bu yana en yüksek seviyeye çıktı.
Endekste aynı zamanda son 10 yılın en uzun soluklu yükselişi yaşanıyor. Endeks en son, Temmuz 2010-Şubat 2011 arasında 8 ay aralıksız yükseliş kaydetmişti.
Bu arada, Mart ayı için 118,5 olarak açıklanan Endeks, 118,9’a revize edildi.
FAO’nun Tahıl Fiyat Endeksi, Nisan’da aylık bazda yüzde 1,2 arttarken, yıllık bazda yüzde 26 yükseldi. Arjantin, Brezilya ve ABD’de ekiliş ve iklim kaynaklı endişeler mısır fiyatlarını aylık bazda yüzde 5,7 yükseltirken, yıllık bazda da yüzde 66,7 artırdı. Buğday fiyatları büyük ölçüde sabit kaldı. Öte yandan küresel pirinç fiyatları ise geriledi. Arpa ve sorgum fiyatlarında da kısmi bir gevşeme yaşandı.
Bitkisel Yağ Fiyat Endeksi, uluslararası palm yağı fiyatlarının büyük ihracatçı ülkelerdeki üretim artışının beklenenden daha yavaş olacağı endişelerine bağlı olarak Nisan ayında yüzde 1.8 arttı. Söz konusu yükselişte soya, kolza tohumu fiyatlarındaki artış da etkili oldu. Ayçiçek yağı fiyatında ise sınırlı bir düşüş gözlendi.
Süt Fiyat Endeksi, tereyağı, yağsız süt tozu ve peynire gelen Asya kaynaklı güçlü talep ile aylık bazda yüzde 1,2 yükseldi.
Et Fiyat Endeksi, yüzde 1.7 arttı. Hem büyükbaş hem de küçükbaş hayvan eti ile domuz etine artan talep fiyatlarda yükselişe neden oldu. Özellikle Doğu Asya’dan gelen güçlü talep, söz konusu fiyat artışlarını destekledi.
Şeker Fiyat Endeksi, aylık bazda yüzde 3,9 artarken, yıllık bazda yaklaşık yüzde 60 yükseldi. Brezilya’da şeker hasadının yavaşlaması ve Fransa’da yaşanan don hasarına ilişkin endişeler, küresel şeker arzına yönelik endişeleri artırıyor.
FAO, Tahıl Arz ve Talep Özetinde de bir dizi güncellenmeye gitti.
2020’de küresel tahıl üretimi, bir önceki yıla göre yüzde 2,1 artışla 2 milyar 767 milyon ton olarak tahmin ediliyor. 2020/21 sezonu için dünya tahıl kullanımı yüzde 2,7 artışla 2 milyar 783 milyon tona sabitlendi. Söz konusu artışın temel gerekçeleri arasında Çin ve ABD’nin tahmin edilenden daha fazla yem kullanım talebi gösteriliyor.
FAO, 2021 sezonunun sonunda dünya tahıl stokları için tahminini, Çin ve ABD’deki mısır stoklarının olası düşüşleri nedeniyle 805 milyon tona indirdi ve bu da açılış seviyelerine göre yüzde 2,3 düşüş anlamına geliyor. Küresel tahıl stok-kullanım oranının yüzde 28,3 ile yedi yılın en düşük seviyesinde olması bekleniyor.
2020/21 döneminde dünya hububat ticaretinin 467 milyon tona ulaşacağı tahmin ediliyor. Bu da yıllık bazda yüzde 5,9’luk bir genişleme ile kaba tahıllar, daha sonra pirinç ve son olarak buğday için en hızlı büyüme olarak öngörülüyor.
FAO, önümüzdeki sezonda buğday için ilk arz ve talep görünümünü de sundu. 2021/22’de üretimin 778,8 milyon ton (2020 tahmininden yüzde 0,5 daha fazla) olacağı öngörülüyor. Söz konusu tahmin, Avrupa Birliği’nin üretiminde beklenen yıllık yüzde 6 artışla destekleniyor.
Yeni sezonda buğday kullanımının yüzde 0,9 artarak 770 milyon tona çıkması beklenirken, dünya buğday stoklarının 2022’de sezon bitimine kadar yüzde 3,0 büyüyerek 293 milyon tonluk rekor bir seviyeye ulaşacağını öngörülüyor.
Avustralya, Kanada, Rusya Federasyonu ve ABD’den azalan sevkiyat beklentileriyle 2020/21 (Temmuz/Haziran) küresel buğday ticaretinin yıllık yüzde 1,8 daralarak 185 milyon tona gerileyeceği tahmin ediliyor.
2021’de küresel iri taneli tahıl üretimine ilişkin erken beklentiler ise Brezilya, Çin, Ukrayna ve ABD’de beklenen artan ekili alanların yanı sıra AB’deki rekoltelerin toparlanmasının da yol açtığı art arda üçüncü bir büyüme yılına işaret ediyor. Güney Afrika ve komşu ülkelerde de önemli üretim artışları bekleniyor.
