Fransa, Avustralya’nın Fransız tasarımı nükleer denizaltı satın almak için 40 milyar dolarlık bir anlaşmayı feshederek ABD ve İngiltere ile ortaklığa gitmesi üzerine harekete geçti.
Dışişleri Bakanı Jean-Yves Le Drian, ABD ve Avustralya’daki büyükelçilerini istişareler için geri çağırdı. Le Drian yaptığı açıklamada, Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un aldığı bu nadir kararın, olayın ciddiyetinden kaynaklandığını söyledi.
Bir Beyaz Saray yetkilisi, Fransa’nın Washington büyükelçisini geri çağırma kararından üzüntü duyduklarını ve önümüzdeki günlerde iki ülke arasındaki farklılıkları çözmek için çalışmaya devam edeceklerini söyledi.
Avustralya Başbakanı Scott Morrison bugün, Fransa Cumhurbaşkanı ile Haziran ayında yaptığı görüşmelerde Avustralya’nın bir Fransız şirketiyle 2016’da yaptığı denizaltı anlaşmasını iptal etme olasılığını gündeme getirdiğini söyleyerek, Fransızlar’ın önceden uyarılmadıkları şeklindeki eleştirilerini reddetti.
Avustralya, Fransız Donanma Grubu ile bir konvansiyonel denizaltı filosu inşa etmek için yapılan 40 milyar dolarlık anlaşmayı iptal edeceğini ve bunun yerine üçlü bir güvenlik ortaklığına imza attığı ABD ve İngiltere’nin teknolojisiyle en az sekiz nükleer denizaltı inşa edeceğini açıklamıştı.
Le Drian kararı “sırttan bıçaklama” olarak nitelendirdi.
Morrison, Avustralya-Fransa ilişkilerine verilen zararı kabul etti, ancak Haziran ayında Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’a Avustralya’nın anlaşma hakkındaki düşüncesini gözden geçirdiğini söylediğini yineledi.
Morrison, Avustralya’nın 5aa radyosuna verdiği demeçte, “Konvansiyonel denizaltıların karşı karşıya olduğumuz yeni stratejik ortamla başa çıkma yetenekleriyle ilgili çok önemli endişelerimiz hakkında Paris’te uzun bir akşam yemeği yedik. Endişelerimizi çok net bir şekilde belirttim. Avustralya’nın ulusal çıkarları için karar vermemiz gereken bir konu olduğunu açıkça belirttim” dedi.
ABD ve müttefikleri, Çin’in artan nüfuzuna karşı Asya ve Pasifik’te destek ararken, Avustralya ile Fransa ilişkileri gerildi.
Perşembe günü Hint-Pasifik stratejisini yayınlayan ve Tayvan ile bir ticaret anlaşması planıyla deniz yollarını açık tutmak için daha fazla gemi konuşlandırma sözü veren Fransa, Avrupa Birliği başkanlığını devralmak üzere.
